Ermeniler, Türk tarafına sızmaya çalıştı. Azerbaycan karşılık verdi; 11 hedef vuruldu, 150 Ermeni öldü, S-300’ler imha edildi. Uzmanlar “Batı, Ukrayna-Rusya’ya yeni cephe açmak için Erivan’ı kışkırtıyor” ve “Ermeniler Zengezur’un açılmasını önlemek, işgalden kurtarılan yerlere geri dönüşü durdurmak ve masada imzaladığı anlaşmaların hayata geçmesini ertelemek istiyor” yorumlarında bulundular.
Azerbaycan’la Ermenistan arasındaki sessizlik bozuldu ve önceki gece Ermeni tahriki ile Karabağ’da başlayan çatışma 9 saat sürdü. Ermeni işgal güçlerinin Kelbecer, Laçin, Taşkesen, Zengezur, Zengilan sınır hattı boyunca açtığı taciz ateşleri, Türk tarafına sızma ve sahayı mayınlama girişimlerine Azerbaycan ordusu SIHA/IHA, topçu atışları ve yakın mesafe atışları ile cevap verdi.
Ermenistan’ın sınıra yakın konumda basta S300 bataryaları, eğitim ve lojistik merkezleri olmak üzere 11 askerî noktası imha edildi. Azerbaycan ordusunun 50 şehit verdiği çatışma sürecinde Ermeni tarafının kayıplarının 150’yi aştığı, 500’den fazlasının da yaralandığı kaydedildi.
Sabah 09.00’dan itibaren ateşkes ilan edilmesine rağmen Ermenistan, bunu sık sık ihlal etti, sınır boyunca top ve diğer ağır silahları kullandı. Ancak cevap gecikmedi. Ermenilerin kayıpları arttı. Çocukları cephede ölen aileler Ermenistan Parlamento binası önünde protesto gösteri yaptı.
Gazetemize konuşan Azerbaycanlı uzmanlar, olayların tetikleyici unsuru olarak ABD ve Fransa’nın rol aldığı görüsünde. Ermeni tarafı sergilediği çatışmacı tavırla bir yandan Zengezur’un açılmasını önlemek diğer taraftan ise işgalden kurtarılan yerlere geri dönüsü durdurmak ve masada imzaladığı anlaşmaların hayata geçmesini ertelemek istiyor.
BATI, KAFKASYA’YA GİRMEK İSTİYOR
Azerbaycan kökenli akademisyen Toğrul İsmayıl, çatışmayı kışkırtan aktörler arasında ABD ve Fransa’nın öne çıktığını söyledi. Amerikalıların Gürcistan cephesini kaydettiğini belirten İsmayıl “Şimdi Ermenistan üzerinden Kafkasya’ya girmeye çalışıyorlar. Son dönem özellikle Karabağ savaşında tamamen oyun dışı kaldılar. Biden yönetimi PKK-PYD yanlışını Ermeni terör grubu liderlerine de uyguluyor. Onları Kongre’de ağırlayıp uluslararası hukuka uygun payeler veriyorlar. Öte yandan bugüne kadar tüm Erdoğan-Putin görüşme süreçlerinde Karabağ cephesi hareketlendi. Bunun tesadüf olmadığına inanıyorum” dedi.
“Taraflara açık bir mesaj veriliyor” diyen İsmayıl, “Paşinyan, başta ABD olmak üzere bazı Batılı devlet yöneticileri ile özel görüşmeler yaptı. Gece Ermeni provokasyonu çatışmaya dönüştü ve Paşinyan, Rusya lideri Vladimir Putin ve Savunma Bakanı Sergey Şoygu görüşmeleri sonrası Batılılarla yoğun diplomasi trafiği yürüttü. Erivan’ın hesabı Minsk Grubu’nu yeniden canlandırmak ve Karabağ’daki kalan işgal hatlarında tutunabilmek. Ancak bu süreç Karabağ’ın tamamı özgürleşmeden bitmeyecek” değerlendirmesinde bulundu.
Batılı ülkelerin Hazar’daki kaynaklara göz diktiğini beyan eden Prof. Dr. Toğrul İsmayıl “Ermenistan, NATO karşıtı Kolektif Güvenlik Teşkilatı üyesi bir ülke. Ama NATO paydaşlarının oynadığı Ermenistan oyunu İttifak açısından son derece tehlikeli sonuçlar doğurabilir. Batılı ülkelerin hesabını iyi yapması gerekiyor” dedi.
HEDEF İKİNCİ CEPHE AÇMAK
Azerbaycan Sosyal Tetkik Merkezi Sözcüsü Aziz Alibeyli, Azerbaycan’ın daha önce Avrupa’ya olan gaz sevkiyatının yüzde 30’a çıkarılmasına dikkat çekti ve yaşanan provokasyonu şu sözlerle özetledi: “Batılı ülkeler Ukrayna’yı bir tür Rusya’yı dizginleme aracı olarak gördü ve belirli anlamda başarılı oldu. Şimdi bu cepheyi genişletmek istiyorlar. Rusya’nın arka bahçesi olarak gördükleri Kafkasya’da yeni bir cephe açmak istiyorlar. Fransa ve ABD bu konuda oldukça istekli.
12 Eylül gecesi Ermeni tahriki zirve noktasına çıktı. Buna mukabil Azerbaycan ordusu S300 konuşlanan askerî noktalar dâhil Corus, Varden, Cermuh, Gafan dahil Zengilan ve Zengezur’daki askerî pozisyonları yerle bir etti. Bu tahriklerin hedeflerinden birisi Zengezur koridorunun açılmasını engellemek ya da geciktirmek. Ancak Azerbaycan uluslararası sözleşmelerden doğan tüm haklarını sahada ve masada alacaktır.”
İŞGALDEN KURTARILAN BÖLGELER
Azerbaycan Ordusu tarafından önceki gece yaşanan çatışmaların ardından, Ermeni işgali altında olan bazı bölgeler daha kurtarıldı. Ermeniler sınır hattı boyunca birçok noktadan geri çekilmek zorunda kaldı.
PAŞİNYAN HEMEN TELEFONA SARILDI
Öte yandan, çatışmalar yaşanırken Ermenistan’ın başkenti Erivan’da acil toplantı yapıldı. Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan “Azerbaycan tarafının eylemleri kabul edilemez. Uluslararası toplumun tepkisi bizim için önemli” diyerek Bakü yönetimini suçladıktan sonra telefona sarıldı.
Ermeni lider, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken ve ardından da İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi’yi aradı. Fransa gün içerisinde Birleşmiş Milletleri acil toplantıya çağırırken Azerbaycan kanadı, BM’nin Karabağ işgali döneminde 4 ayrı bildiri yayınlama dışında tamamen işgale tepkisizliğini sorguladı ve “O zaman neredeydiniz?” sorusunu sordu.
İran resmî haber ajansı ise, olaylardan Azerbaycan ordusunu sorumlu tuttu. İran Cumhurbaşkanı Reisi, sınır hassasiyeti vurguladı ve Azerbaycan topraklarında İsrail unsurlarının konuşlandığı iddiasını bir kez daha dile getirdi.
ERDOĞAN, ALİYEV’İ ARADI: KARDEŞ AZERBAYCAN’IN DAİMA YANINDAYIZ
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’i telefonla arayıp, Ermenistan’ın son saldırısında 50 Azerbaycan askerinin şehit olması nedeniyle taziyelerini iletti.
Erdoğan görüşmede, Türkiye’nin her zaman kardeş Azerbaycan’ın yanında olduğunu belirterek, iki ülke arasındaki dayanışmaya vurgu yaptı. İlham Aliyev ise Erdoğan’a teşekkür ederek, Türkiye’nin daima Azerbaycan’ın, kendilerinin de Türkiye’nin yanında olduğunu söyledi.
Aliyev, Ermenistan’ın askerî provokasyonlarının Azerbaycan Silahlı Kuvvetleri tarafından cesurca önlendiğini, şehitlerin kanının yerde bırakılmadığını belirtti. Aliyev, provokasyonlardan Ermenistan’ın sorumlu olduğunu ifade etti.
Diğer yandan, komutanlarla toplantı yapan Aliyev, sınır boyunca operasyonel durumun Azerbaycan’ın kontrolü altında olduğunu da kaydetti.
